Research Article
Betül Erismis, Gamze Gulcicek, Medine Sisman, Betul Yildirim Ozturk, Deniz Yilmaz, Itir Sirinoglu Demiriz
Ortadogu Tıp Derg, Volume 12, Issue 2, pp. 165-169
ABSTRACT
Aim: Pancytopenia is a clinical problem which has a wide differential diagnostic spectrum and may occur with various mechanisms. In this study we aimed to determine the most common etiologic causes in patients with pancytopenia.
Materials and Methods: The records of patients aged 18 years and older, who applied to the Health Sciences University Bakirkoy Dr. Sadi Konuk Training and Research Hospital between 2012 and 2017 and who were diagnosed with pancytopenia according to World Health Organization (WHO) criteria were retrospectively reviewed. Statistical Method: Mann-Whitney-U test was used for 2 groups and Kruskal-Wallis test was applied for 3 and more groups. Since no normal distribution was provided as a descriptive statistic, median and change interval values were given for continuous data.
Results: A total of 766 patients, 475 (62%) women and 291(38%) men, were included in the study. In these patients, non-hematologic causes were found in 77.7% and hematologic causes in 22.3% of patients with pancytopenia. Hematological etiologies were 72.2% benign and 27.8% malignant. Non-hematological causes were divided into groups as renal diseases (6.05%), rheumatological diseases (2.3%), infective diseases (10.7%), endocrinological diseases (3.8%), hypersplenism (14.4%), immunosuppressive drug use (17.4%), solid organ cancers (10.7%) and unidentified reasons (34.2%).
Conclusion: Pancytopenia should be evaluated carefully and the etiology should be detected quickly and corrected by appropriate treatment. It is an appropriate approach to exclude, firs the non-hematological causes (especially immunosuppressive drug use, hypersplenism, infection and solid organ cancers) and the benign causes of hematological reasons.
Keywords: pancytopenia, anemia, leukopenia, thrombocytopenia, malignancy
ÖZ
Amaç: Pansitopeni, çeşitli mekanizmalarla ortaya çıkabilen ve geniş bir ayırıcı tanı spektrumuna sahip klinik bir problemdir. Bu çalışmada pansitopenili hastalarda en sık görülen etiyolojik nedenleri belirlemeyi amaçladık.
Gereç ve Yöntem: Sağlık Bilimleri Üniversitesi Bakırköy Dr. Sadi Konuk Eğitim ve Araştırma Hastanesi’ne 2012-2017 yılları arasında başvuran ve Dünya Sağlık Örgütü kriterlerine göre pansitopeni tanısı alan 18 yaş ve üstü hastaların kayıtları retrospektif olarak incelendi.
İstatistiksel Yöntem: İkili gruplara Mann-Whitney-U testi, 3 ve daha fazla grubun olduğu karşılaştırmalarda ise Kruskal-Wallis testi uygulandı. Tanımlayıcı bir istatistik olarak normal dağılım sağlanmadığından, sürekli veriler için ortanca ve değişim aralığı değerleri verildi. Bulgular: Çalışmaya 475 (%62) kadın ve 291 (%38) erkek olmak üzere toplam 766 hasta dahil edildi. Bu hastaların %77,7’sinde hematolojik olmayan nedenler, %22,3’ünde ise hematolojik nedenlerin pansitopeni etiyolojisinde rol oynadığı görüldü. Hematolojik etiyolojilerin %72,2’si benign, %27,8’i ise malign hastalıklardan oluşmaktaydı. Hematolojik olmayan nedenlerin ise; renal (%6,05), romatolojik hastalıklar (%2,3), enfektif hastalıklar (%10,7), endokrinolojik hastalıklar (%3,8), hipersplenizm (%14,4), immünsupresif ilaç kullanımı (%17,4), solid organ kanserleri (%10,7) ve tanımlanamayan nedenler (%34,2)’den oluştuğu görüldü.
Sonuç: Pansitopeni dikkatlice değerlendirilerek etiyolojisi hızlı bir şekilde tespit edilmeli ve uygun tedavi ile düzeltilmelidir. Öncelikle hematolojik olmayan nedenlerin (özellikle immünsupresif ilaç kullanımı, hipersplenizm, enfeksiyon ve solid organ kanserleri) ve hematolojik nedenlerden de benign hastalıkların dışlanması uygun bir yaklaşımdır.
Keywords: pansitopeni, anemi, lökopeni, trombositopeni, malignite