Research Article
Doğan YÜCEL
Journal of Research in Turkic Languages, Volume 2, Issue 2, pp. 113-137
ABSTRACT
Romania is presently located in the eastern part of the Balkans and constitutes the largest piece of land in the Balkans. Romania and Romanian people have been engaged in linguistic and cultural relations with Turkish tribes such as Huns, Pechenegs, Tatars, etc., in recent history for centuries. This common culture continues to live on in the Dobruja region of Romania. Romania was established after Wallachia and Moldovia left the Ottoman Empire in 1878. In a modern sense, studies on Turkisms in Romanian have begun since Jihac (1879), and many studies have been carried out in about a century and a half since then. Relevant sources were gathered and classified to gain a collective perspective from these studies. All studies, such as articles, proceedings, Ph.D. dissertations, etc., were compared in the tables according to criteria such as country, city, language, and the researcher’s nationality. A total of 273 studies, including over 70 studies that act as the source for the transition of Turkism into Romanian and Turkism studies and 203 studies directly or indirectly related to Turkism in Romanian, was listed in references. The listed studies were presented within a four-step (identification, classification, analysis, and reclamation) and 53 subtitled frame, and the results obtained were interpreted.
Keywords: Balkan languages, Romanian, Turkisms, Turkism bibliography
ÖZ
Romanya günümüzde Balkan yarımadasının doğu kısmında yer almakta ve Balkanların en büyük toprak parçasını teşkil etmektedir. Romanya ve Romen halkı; Hun, Peçenek, Tatar gibi vb Türk boylarıyla yakın tarihte yüzlerce yıl dil ve kültür ilişkisi içerisinde olmuştur. Romanya’nın Dobruca bölgesinde bu ortak kültür birlikte yaşamaya hâlen devam etmektedir. Eflak ve Boğdan 1878 yılında Osmanlıdan ayrıldıktan sonra Romanya kurulmuştur. Romencedeki Türkizmlere dair çalışmalar modern manada Cihac’tan (1879) itibaren başlamış olup aradan geçen yaklaşık bir buçuk asırda birçok çalışma meydana getirilmiştir. Bu çalışmalardan toplu bir bakış açısı elde edebilmek için ilgili kaynaklar bir araya toplanmış ve tasnif edilmiştir. Makale, tebliğ, doktora tezi vb bütün çalışmaları ülke, şehir, dil, araştırmacının milliyeti gibi kıstaslara göre tablolarda mukayese edilmiştir. Romenceye Türkizmlerin geçiş faktörleri ve Türkizm araştırmalarına kaynaklık eden çalışmalar üzerine 70 ve doğrudan veya dolaylı şekilde Romencedeki Türkizmlere dair 203 olmak üzere 273 çalışma bu kaynakçada listelenmiştir. Listelenen çalışmalar dört basamaklı (Tespit, tasnif, tahlil, ihya) ve 53 alt başlıklı bir çerçeve içinde sunulmuş ve çıkan sonuçlar yorumlanmıştır.
Keywords: Balkan dilleri, Romence, Türkizmler, Türkizmler bibliyografyası